Ik ken een vrouw.
Die een hardvochtige opvoeding kreeg.
Spartaans.
Met Spartaanse straffen.
Zo leerde haar vader haar piano spelen. En
bij elke foute noot, daalde een houten, vierkante liniaal met scherpgehoekte
randen keihard op haar vingers neer.
Er waren andere lijfstraffen.
Andere straffen.
Er was een drukkende zwijgzaamheid.
Een onderdrukkende liefdeloosheid.
Toen zij zelf moeder was en haar kinderen
bijna naar de middelbare school gingen, stierf haar vader.
Later verhuisde haar moeder naar een
verzorgingshuis.
Het ouderlijk huis werd leeggehaald.
In de werkkamer, die na zijn dood volledig
intact was gebleven, vond die vrouw de liniaal van haar vader.
In meer dan veertig jaar tijd was dat wrede stuk hout
geblutst en bevlekt geraakt.
De sleetse hoeken waren niet meer scherp
nu, maar afgerond.
Het hout voelde hier en daar als fluweel.
Ze pakte de lineaal, die vrouw.
En ze werd overvallen door een intense
woede.
Dertig jaar later is haar geheugen
onderhevig aan de rafelranden van dementie.
Wat net gebeurde, is meteen weer weg.
Maar wat toen voorviel, is helder als glas.
Zondag, aan tafel vertelde die vrouw dat
ze, in dat leeggehaalde ouderlijk huis, die liniaal koos en meenam naar haar
eigen huis.
Daar groef ze een gat in de tuin , en
stopte dat stuk hout diep weg in
de vochtige aarde. Daarna koos ze uit de gereedschapskist van haar man de
zwaarste hamer. En sloeg hard en langdurig op de zwarte aarde die ze over het
gegraven gat had gegooid.
Het was –in de periferie van dat steeds
mistiger wordende brein-een plotseling opkomende herinnering.
Aan een jeugd die tot de dag van vandaag
diepe sporen in die vrouw heeft achtergelaten.
Haar verhaal maakte diepe indruk op mij.
Ik wist al veel van wat haar was overkomen.
Maar op de een of andere manier was het in
de grond stoppen van die liniaal en het slaan op zachte aarde met een hamer het
beeld dat nog ontbrak.
Vergeefse moeite.
Ontroerende ontreddering.
Diepe wanhoop die geen weg kent.
Zaken die hun loop nemen en geen keer
kennen.
Die vrouw.
Zij is mijn moeder.
Reacties
Een reactie posten