Gister dacht ik na
over de polemiek in Nederland, deze dagen.
Over wie we zouden
moeten herdenken, vanavond op 20 uur precies.
Ik dacht aan de door
mij gelezen dagboeken, brieven-naar-huis, berichten, verslagen van burgers en
soldaten uit Nederland, Duitsland, Engeland en Amerika die bij de Tweede
Wereldoorlog betrokken raakten.
Aan al dat universele
persoonlijke lijden, dat sprak uit al die handgeschreven teksten.
Ik herinnerde mij de
twee bejaarde oud SS-ers die ik geïnterviewd had.
Die vanaf hun
zestiende jaar gedrild waren te dienen in de door Hitler grondig opgezette
oorlogsmachine: eerst hersenspoelen, dan doden, al wat leeft.
Gister dacht ik; we
moeten iedereen herdenken die slachtoffer werd van een oorlog.
Van de Tweede Wereldoorlog.
Dus ook de Duitse
mannen die als hele jonge jongens als vee die oorlog in werden gedreven en
eveneens de hel op aarde meemaakten.
Toen zag ik
gisteravond op tv de documentaire ‘De Vijfde Dag’. Onderzoeker Maurice de Hond
gaat daarin terug in de voetstappen van zijn moeder.
Helemaal terug gaat
hij, naar Barak 10 in Auschwitz.
Waar jonge vrouwen door een nazi-arts
onderworpen werden aan gruwelijke experimenten.
Met als doel; het
onvruchtbaar maken van joodse vrouwen.
Zodat het hele Joodse Volk uiteindelijk
zou ophouden te bestaan.
De moeder van De Hond
werd ingespoten met uiterst giftig serum. Haar baarmoeder werd dichtgenaaid.
’s Nachts sliep ze
met tweehonderdvijftig andere vrouwen die net als zij moeten hebben gecrepeerd
van de pijn, in een barak.
Vier of vijf vrouwen
tegelijk in één ‘bed’.
We zagen De Hond die
moeite had zijn woede, zijn breken, in toom te houden.
Terwijl hij
stuurloos, radeloos in de ruimte stond waar zijn moeder, en talloze andere
vrouwen, jarenlang aan gruwelijke operaties waren blootgesteld.
Ik kon er bijna niet
naar kijken.
Vanochtend op het
journaal zag ik beelden van eerdere Dodenherdenkingen, in ons land.
‘Het is te vroeg’
dacht ik.
‘Misschien is het nog
te vroeg’ zei ik zachtjes in mezelf.
De generatie die nu
nog leeft en deze verschrikkelijke verhalen overleefde en kan navertellen, moet
wellicht eerst de ruimte krijgen.
Om haar eigen doden
en haar eigen overleving te gedenken.
Misschien kan de
generatie daarna meerdere doden herdenken.
Die van de Duitse
jongens, kinderen nog, die door de nazi’s tot waanzin gedreven werden.
Maurice de Hond werd
overigens na de oorlog geboren.
Een medisch wonder,
na de gruwelijke schade die de Duitsers in het lichaam van zijn moeder hadden
aangericht, jaren daarvoor.
Ik ga vanavond denken
aan de wilskracht van mensen die de hel overleefden.
Die diep in zichzelf
de drang tot overleven wisten op te graven.
Op een plek waar leven totaal
zinloos leek te zijn geworden.
Reacties
Een reactie posten