Mijn moeder had geen gemakkelijk leven gehad.
Daardoor was het leven met haar niet altijd eenvoudig.
Deze dagen vond ik een brief van haar terug. Ze schreef hem aan mij in de lente van 2008. Haar geheugen liet haar toen al ernstig in de steek. In de brief schetst ze plotseling in een alinea, die niets te maken lijkt te hebben met de rest van haar schrijven, een beeld.
Zo precies.
Zo helder.
Alsof ze als twaalfjarige een foto heeft gemaakt van die later door haar beschreven dag, die voor altijd op haar netvlies is blijven staan.
Het vinden van die brief en het lezen van die passage ontroerde me zeer. Het laat zien dat diep in mijn moeder een meisje bestond dat nog niet helemaal kapot gemaakt was door een echte en een onzichtbare oorlog.
Ze beschrijft een fietstocht waarin de wereld zich voor het eerst aan haar lijkt te openbaren, zo vlak na de Tweede Wereldoorlog. Een grote wereld. Een indrukwekkende.
Ik probeerde die passage zaterdag voor te lezen aan iemand.
Dat lukt niet: mijn tranen verstikten mijn stem.
Dat meisje in de brief dat fietst, dat meisje dat kijkt en ziet, dat was mijn moeder. Dat kind dat zo ontzettend precies waarneemt maar op een tweede laag zo enorm ervaart. Dat was ook mijn moeder. En juist dat deel was zo herkenbaar voor mij.
'Ik weet nog’ schrijft mijn moeder, 'dat ik het een openbaring vond -ik was twaalf jaar- toen ik in 1947 ’s zomers met vader, moeder en Wim van Nijmegen naar Amsterdam fietste via Breukelen. Eerst onze eigen bosrijke streek die langzamerhand overging in het polderlandschap, dat ik nog nooit gezien, laat staan ervaren had. Het licht was anders dan in een bosrijke omgeving, de ruimte groots. Ontzagwekkend vond ik die. En dan dat water: klein of groot, het wás er. En de luchten die onontkoombaar waren. Het woord ‘polder’ uit de aardrijkskundeles werd een concreet panorama van met knotwilgen omzoomde weggetjes langs natte stukken Nederland. Met dijkjes, kerken en soms een kasteel'.
De liefde duurt eeuwig Het leven niet. Oh, mama. Was je nog maar hier. Dan zou ik je kunnen laten zien hoe mooi jij was.
Reacties
Een reactie posten